Ważna zalecenia WHO dotyczące szczepionki na grypę
Wytyczne to efekt czterodniowego spotkania na temat składu tych preparatów. Spotkania takie odbywają się dwa razy do roku.
Zalecenia WHO na kolejny sezon grypowy
Jak WHO informuje na swojej stronie, decyzje zapadają po konsultacjach z grupą ekspertów z Centrów Współpracy WHO ds. Grypy i laboratoriów WHO oraz po analizie danych dotyczących nadzoru nad wirusem grypy generowanych przez Globalny System Nadzoru i Reagowania na Grypę WHO (GISRS). Zalecenia są wykorzystywane przez krajowe agencje regulacyjne ds. szczepionek i firmy farmaceutyczne do opracowywania, produkcji i licencjonowania szczepionek na kolejny sezon grypy.
WHO przypomina, że okresowa aktualizacja wirusów zawartych w szczepionkach przeciwko grypie jest konieczna, aby szczepionki były skuteczne mimo ciągłej ewolucji wirusów grypy, krążących i zakażających ludzi.
Jak wyglądają zalecenia WHO dotyczące szczepionek, które będą stosowane w sezonie grypowym 2025/26 na półkuli północnej?
Szczepionki żywe (atenuowane) przygotowywane z wykorzystaniem jaj kurzych powinny zawierać:
- wirusa podobnego do A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09,
- wirusa podobnego do A/Croatia/10136RV/2023 (H3N2),
- wirusa podobnego do B/Austria/1359417/2021 (linia B/Victoria).
Szczepionki inaktywowane, na bazie hodowli komórkowej, rekombinowanego białka lub kwasu nukleinowego:
- wirus podobny do A/Wisconsin/67/2022 (H1N1)pdm09,
- wirus podobny do A/District of Columbia/27/2023 (H3N2),
- wirus podobny do B/Austria/1359417/2021 (linia B/Victoria).
Zalecenie dotyczące składnika linii B/Yamagata w przypadku czterowalentnych szczepionek pozostaje niezmienione w stosunku do poprzednich zaleceń: wirus podobny do B/Phuket/3073/2013 (linia B/Yamagata).
Jak się ustala skład szczepionek?
WHO organizuje konsultacje dotyczące składu szczepionek przeciwko grypie dwa razy w roku – w lutym dla półkuli północnej oraz we wrześniu dla półkuli południowej.
Jak wyjaśnia serwis Szczepienia.info, szczepy wirusa grypy do szczepionki wybiera się w oparciu o informacje dotyczące:
- konkretnych wirusów grypy, które powodowały choroby w poprzednim sezonie grypowym,
- skali, w jakiej te wirusy się rozprzestrzeniają,
- skuteczności szczepionek z poprzedniego sezonu,
- zdolności wirusów szczepionkowych do zapewnienia ochrony krzyżowej przed pokrewnymi wirusami grypy tego samego typu i podtypu.
Wirusy grypy atakujące ludzi dzielą się na trzy typy: A, B i C. Ten ostatni jest w zasadzie pomijalny, bo A odpowiada za 75 proc. zakażeń, a typ B za prawie 25 proc.
W ostatnich latach większość dopuszczonych do obrotu szczepionek przeciw grypie była czterowalentna, czyli chroniąca przed czterema głównymi szczepami grypy odpowiedzialnymi za grypę sezonową. Były to podtypy: A(H1N1), A(H3N2), B/Victoria i B/Yamagata. Jednak ten ostatni podtyp nie został wykryty od 2020 r. i przestał stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, dlatego zdaniem regulatorów nie ma potrzeby stosowania go w szczepionkach.
Dlatego na trwający sezon 2024/25, jak i na kolejny 2025/26 WHO oraz Europejska Agencja Leków rekomendowały szczepionki trójwalentne.